NHỮNG NẼO ĐƯỜNG VĨNH LONG.-Người Long Hồ-
Ngày đăng: 2022-02-21 07:51:11
.jpg)
.jpg)
NHỮNG NẺO ĐƯỜNG VĨNH LONG (P-1)
Người Long Hồ
Nói đến Vĩnh Long mà không nói một chút xíu về lịch sử và công ơn Nam Tiến của các chúa Nguyễn thì quả là một thiếu sót lớn. Thời Lê Mạt, các vua cuối đời Hậu Lê thật là bạc nhược nên quyền hành nằm trong tay các lộng thần và việc nầy đã dẫn đến việc Trịnh-Nguyễn phân tranh về sau nầy. Đây là thời kỳ loạn ly nhất trong lịch sử dân tộc, dân chúng cùng khổ và phải chịu nhiều cảnh tang thương gây ra bởi chiến tranh của các chúa. Tuy nhiên, trong cái bất hạnh lại có một cái máy mắn, nhờ vào đó mà các chúa Nguyễn trong Nam có cơ hội Nam Tiến và mở rộng bờ cõi về phương Nam. Nam Kỳ Lục Tỉnh là một dãy đất bao La trù phú đã bao lần thay ngôi đổi chủ. Từ thế kỷ thứ VI trở về trước thì vùng đất nầy thuộc quyền Vương Quốc Phù Nam, sau đó Phù Nam suy yếu nên người Chân Lạp lấn chiếm vùng nầy và gọi vùng đất này là Thuỷ Chân Lạp. Từ sau thế kỷ thứ XV, dân Nam chúng ta bắt đầu tiến dần về phía Nam để khai mở vùng đất mà bây giờ chúng ta gọi là Nam Trung Phần như các vùng Mô Xoài, Bà Rịa… Rồi sau đó vào đầu thế kỷ thứ XVII (1620), chúa Nguyễn Phúc Nguyên hả Công Nữ Ngọc Vạn cho vua Chân Lạp là Chey Chetta II, với chủ đích là giữ hoà khí với các nước phía Nam nhằm rảnh tay củng cố thế lực để đương đầu với quân chúa Trịnh ở xứ Đàng Ngoài. Kể từ khi Công Nữ Ngọc Vạn về làm Hoàng Hậu xứ Chân Lạp, nhiều người Việt Nam cũng theo chân bà vào khai khẩn vùng Đồng Nai và Tân Bình. Và cũng kể từ sau khi Công Nữ Ngọc Vạn về làm Hoàng Hậu xứ Chân Lạp, một trang sử Nam Tiến đã mở ra cho xứ Đàng Trong, không đầy một thế kỷ rưởi sau đó, toàn bộ lãnh thổ Thuỷ Chân Lạp tuần tự nội thuộc xứ Đàng Trong một cách êm thắm chứ không phải tốn nhiều xương máu cho công cuộc mở cõi nầy. Người Chân Lạp thời bấy giờ thường gọi Công Nữ Ngọc Vạn là Cô Chín Xinh, có lẽ vì vậy mà sau nầy mà người Pháp gọi trại vùng Nam Á kỳ Lục Tỉnh là Cochinchine (?). Đến giữa thế kỷ thứ XVIII (1757), ranh giới vùng cực Nam của xứ Đàng Trong đã chạy dài đến tận Mũi Cà Mau.
Hiện tại thì Vĩnh Long chỉ còn là một tỉnh nhỏ nằm giữa hai nhánh sông Tiền và sông Hậu, cách Sài Gòn khoảng 136 cây số về phía Tây Nam, và tổng số diện tích khoảng 1.487 cây số vuông. Địa đầu của thị xã Vĩnh Long là vùng Mỹ Thuận, giao điểm của quốc lộ 4 (nay là quốc lộ 1) và quốc lộ 53 (đi về Sa Đéc), là đầu mối giao thông quan trọng giữa Sài Gòn và các tỉnh miền Tây. Đây là một vùng châu thổ đã được thành hình lâu đời, mặt đất ở đây bằng phẳng nhưng không cao hơn mặt nước biển trung bình là bao nhiêu, chỉ vào khoảng từ 1 đến 2 thước (khoảng từ 3 đến 6 bộ Anh), thậm chí có nơi chỉ cao bằng mực nước biển mà thôi. Địa thế Vĩnh Long như một cù lao, Bắc giáp sông Tiền, Tây Bắc giáp Cái Tàu, Nam giáp sông Hậu, Tây Nam giáp Cần Thơ, Đông Nam giáp Trà Vinh. Diện tích toàn tỉnh hiện nay khoảng chừng 159.584 mẫu, vào khoảng 1.487 cây số vuông (dựa theo bản đồ phân chia ranh giới tỉnh dưới thời đệ nhị Cộng Hòa vào năm 1967), gồm 7 quận: Châu Thành, Trà Ôn, Tam Bình, Vũng Liêm, Chợ Lách, Bình Hòa Phước.
Vì dinh Long Hồ ngày xưa là một dinh lớn, là kinh đô của cả miền Tây nên thành Vĩnh Long lúc bấy giờ được dân địa phương gọi là hoàng cung mà mặt tiền nằm khoảng giữa hai con đường Đồng Khánh và Trương Vĩnh Ký (tên đường trước năm 1975), còn cửa hậu thuộc địa phận Bình Minh xưa (bây giờ là quanh vùng rạch Cái Cá) với những thôn xóm trù phú như xóm Chài, xóm Lưới, xóm Bún, xóm Đập, vân vân. Bây giờ đã qua bao cuộc bể dâu nhưng chúng ta vẫn có thể hồi tưởng lại bóng dáng huy hoàng ngày nào của một ngôi thành uy nghi, nay đã theo bóng thời gian mà chìm vào dĩ vãng. Ngày ấy thành Vĩnh Long chiếm trọn bốn thôn Long Châu, Long Hồ, Bình Minh và Bình Lữ, thuộc tổng Bình Long, phủ Định Viễn. Năm 1836, vua Minh Mạng cho lập ụ ghe tàu dọc theo bờ sông Long Hồ từ Vàm đến khoảng gần Văn Thánh Miếu. Đến khi Pháp chiếm Vĩnh Long, họ đã san bằng tất cả thành quách, để xây cất những dinh thự mới cho chính phủ thuộc địa.
Đi về phía bắc Cổ Chiên, hiện còn nền một ngôi đình nằm sát bên bờ sông Cổ Chiên, gọi là Đình Khao. Theo lời các bô lão trong vùng kể lại thì đình được khởi xây từ năm Gia Long 16 (1817). Đây là chỗ khao quân của các quan đàng cựu. Nơi đây cũng chính là nơi mà các quan triều đình đã hành quyết linh mục Phan Văn Minh, người mà về sau này được Tòa Thánh La Mã phong Thánh Tử Đạo. Sau khi chiếm trọn Nam Kỳ, Pháp đã san bằng Đình Khao, cột kèo thì đem về cất tòa bố Vĩnh Long (nằm ngay trong khuôn trường Trung Học Tống Phước Hiệp bây giờ). Từ khi ngôi đình bị triệt hạ, nền đất trơ trụi bao quanh bởi mấy gốc dương cổ thụ trơ gan cùng tuế nguyệt, vừa chứng kiến những thăng trầm của lịch sử, mà cũng vừa thách thức thiên nhiên. Nhưng rồi một thời gian sau thì nước dòng Cổ Chiên cũng cuống phăng mất bờ dương và những mô súng thần công. Dân chúng trong vùng thấy vậy dựng lên nơi nền đình cũ một ngôi chùa gọi là Bảo Tâm Tự. Hiện tại trong chùa người ta còn thờ “Cây Dầm Thiêng Liêng” của ông Đạo Ngà, vị tổ khai sơn ngôi Bảo Tâm Tự. Ngôi Bảo Tâm Tự cũng nhiều phen thăng trầm với dòng sinh mệnh của nhân dân Vĩnh Long. Có một thời khi Pháp vừa tái chiếm lại miền Nam, trong khi đi tuần trên lộ Cổ Chiên, một viên thiếu úy Pháp đã vướng phải lựu đạn của thanh niên Tiền Phong mà chết, chúng đã điên cuồng đốt hết cả xóm nhà, khoảng 30 căn, kể cả chùa Bảo Tâm. Năm 1961, cư sĩ Mai văn Nghiệp đã quyên tiền xây dựng lại ngôi chùa trên nền cũ. Ngày nay dù Đình Khao đã không còn, dân chúng trong vùng vẫn lưu luyến với hai chữ “Đình Khao” nên đã đặt bến đò Cổ Chiên là đò Đình Khao. Từ chợ Vĩnh Long đi về hướng Cổ Chiên, khoảng 3 cây số, trước khi tới đò Đình Khao bây giờ, bên tả ngạn sông Cổ Chiên, cách bờ khoảng 100 thước, có một cái miếu, mặt tiền hướng về phía rạch Cái Sơn, đây là Miếu Công Thần, trước miếu có đặt một khẩu thần công, xung quanh là những gốc dương cổ thụ. Bên trong miếu có thờ 85 là sắc phong của vua nhà Nguyễn truy phong cho 85 vị khai quốc công thần đã giúp vua Gia Long chiếm được giang sơn từ tay người Pháp.
( Còn tiếp)
Các tin cũ hơn
- CHÚC MỪNG SINH NHẬT BẠN VÕ NGỌC THỬ. - 2022-02-15 08:28:45
- Câu Đối cho những ngày giáp Tết và Tết( phần cuối).-Huỳnh Hữu Đức- - 2022-01-23 12:47:30
- Câu Đối cho những ngày giáp Tết và Tết.( phần đầu). -Huỳnh Hữu Đức- - 2022-01-21 12:43:25
- CHUYỆN CƯỜI MÙA CÁCH LY. -Thiện Hải- - 2021-12-29 05:03:55
- CHÚC MỪNG SINH NHẬT ANH VƯƠNG VĂN HUỆ. - 2021-12-23 07:25:30
Các tin mới hơn
- LẠI ĐƯỢC GẶP NHAU. - 2022-06-09 09:25:23
- SỰ THẬT MỘT KIẾP NGƯỜI. - Anh Bùi Văn Sáu sưu tầm- - 2022-05-28 10:01:35
- MỘT THOÁNG KỶ NIỆM GIỮA T, H VÀ TÔI. -Người Long Hồ- - 2022-05-14 10:34:35
- CHÚC MỪNG SINH NHẬT BẠN HUỲNH KIM NGỌC. - 2022-05-04 09:46:34
- CHÚC MỪNG SINH NHẬT BẠN NGUYỄN THANH HOÀN. - 2022-04-27 06:29:12